فصل سوم
ادامه عملیات نصر روز اول
در ساعت ۱۱:۵۰ نیروهای دشمن که از خود مقاومت نشان می دادند توانستند از پیشروی تیب ۳ زرهی در شمال کرخه کور بکاهند. ولی مقاومت دشمن خیلی زود در شکسته شد و تیپ ۳ به پیشروی خود ادامه داد و نیروهای دشمن را در شمال کرخه کور کرد و با آنها را به جنوب به عقب راند. در ساعت ۱۲:۲۷ عناصر این تیپ با رسیدن به کران شمالی کرخه کور با استفاده از پل های احداثی دشمن، از آن عبور کردند. لشکر ۱۶ زرهی به تیپ ۱ نیز دستور داد به پیشروی ادامه دهد و تلاش کند همچنان در خط تیپ ۳ زرهی قرار داشته باشد.
در ساعت ۱۲:۵۰ دشمن مجددا در مقابل تیپ ۳ زرهی از خود مقاومت جدی نشان داد لشكر ۱۶ زرهی برای درهم شکستن مقاومت دشمن از قرارگاه جنوب درخواست کرد، بالگردان های رزمی و هواپیماهای نیروی هوایی به منطقه نبرد اعزام گردند؛ ضمناً آتش توپخانه روی منطقه مقاومت دشمن متمرکز شود. لشکر ۱۶ زرهی همچنین به تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی دستور داد یک گروه رزمی به منطقه تیپ ۳ زرهی اعزام کند و زیر امر آن تیپ قرار دهد. با پشتیبانی که از تیپ ۳ زرهی به عمل آمد مقاومت دشمن در هم شکسته شد و تیپ در ساعت ۱۳:۱۰ با منهدم نمودن تعداد زیادی از تجهیزات دشمن به پیشروی خود ادامه داد. تیپ ا نیز با نیروهای دشمن که در حال عقب نشینی بودند اخذ تماس نمود و با مقاومت آنها مواجه شد و در نزدیکی روستای خوویش متوقف گردید و برای درهم شکستن مقاومت دشمن درخواست پشتیبانی هوایی کرد. تا ساعت ۱:۴۰۰ عناصر خط مقدم دشمن که شامل یگانهای تیپ ۴۳ لشکر ۹ زرهی عراق بودند به وسیله تیپ ۳ زرهی تارومار شدند و حدود ۷۰۰ نفر از نیروهای عراقی به اسارت در آمدند و مقدار زیادی تجهیزات دشمن شامل تانک و نفربر و خودرو چرخدار و تعدادی توپ به دست سربازان ایرانی افتاد اما تخليه اسراء و وسایل اغتنامی به علت کمبود وسایل و امکانات با مشکلاتی مواجه شد.
در ساعت ۱۴:۰۰ تیپ ا لشکر ۱۶ مورد تک واحد زرهی دشمن قرار گرفت و در خطر محاصره افتاد. در ساعت ۱۵:۰۰ تعداد ۵ فروند بالگرد عراقی در منطقه تیپ ۱ زرهی مشاهده شدند. این عکس العمل دشمن سبب نگرانی قرارگاه هدایت کننده عملیات از جناح غربی و جنوبی لشکر ۱۶ زرهی شد. لذا به لشکر ۱۶ دستور داد نسبت به تأمین جناح غربی و جنوبی خود اقدامات جدی به عمل آورد و یگانهای تک کننده در محل فعلی خود متوقف شوند و پدافند دورادور اتخاذ نمایند. ضمنا به لشکر تأکید شد برای تأمین جناح جنوبی خود یک گروه رزمی از عناصر تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی را به جنوب شرقی هویزه اعزام نماید. در اجرای این دستور، لشکر ۱۶ زرهی، یک گروه رزمی از تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی را به هویزه و زیر امر تیپ یک قرار داد. نیروهای ایرانی تا مواضع توپخانه دشمن پیشروی کردند و تعدادی از توپ های سنگین دشمن را به غنیمت گرفتند. این موفقیت درخشان که در مدت 6 ساعت نصیب لشکر ۱۶ زرهی گردیده بود از نخستین موفقیت های ارتش جمهوری ایران در یک عملیات افندی در جنگ تحمیلی محسوب می شود.
ساعت ۱۷۰۰ عوامل تامینی که در جناح غربی منطقه و در کرانه شرقی رودخانه مالكيه و مستقر بودند گزارش دادند: عناصری از دشمن از سمت غرب و در محور بستان، طرف شرق در حال حرکت هستند و به کرانه غربی نهر نيسان نزدیک می شوند. به نظر می رسید که نیروهای دشمن قصد دارند با عبور از نهر نیسان، هویزه را از سمت غرب مورد تهدید قرار دهند و لشکر ۱۶ زرهی را دور بزنند.
برای بررسی و شناسایی فعالیت دشمن در غرب سوسنگرد، بالگردهای هوانیروز وارد عمل شدند و منطقه را مورد شناسایی و بررسی قرار دادند. آنان گزارش نمودند که یک واحد زرهی دشمن در غرب نیسان مستقر است ولی فعالیتی برای عبور از رودخانه انجام نمی۔ دهد. با توجه به خطر احتمالی که عقبة لشکر ۱۶ زرهی را تهدید می نمود به لشکر دستور داده شد با همکاری سپاه پاسداران و با استفاده از گردان سوار زرهی سازمانی لشکر و همچنین تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی نسبت به تأمین جناح غربی و منطقه عقب لشکر اقدام نماید. سرانجام با اقداماتی که صورت گرفت جناح غربی به وسیله نیروهای خودی تأمین گردید و به منظور فراهم شدن آتش کافی در پشتیبانی از ادامه تک، گردان های توپخانه به سمت جنوب تغییر موضع دادند. گروه جنگ های نامنظم شهید چمران که در مرکز منطقه عملیات و در محور ج – فرسیه عمل می کرد، پس از عبور از کرخه کور در حوالی آبادی فرسيه، به سمت کوهه عید پیشروی نمود ولی در هنگام تلاش برای تصرف کناره شمال غربی خاکریز اصلی مسیر مستحکم بود زیر آتش توپخانه و تیر مستقیم دشمن قرار گرفت و تعدادی از افراد این گروه شهید و مجروح شدند و افراد باقی مانده به شمال کرخه کور عقببرای جلوگیری از تعقیب احتمالی آنان به وسیله دشمن، به لشکر ۹۲ زرهی مکانیزه مستقر در جاده حمیدیه – طراح را تقویت نماید؛ زیرا اگر یک گردان دشمن موفق می شد از این محور وارد منطقه شمالی کرخه کور شود و به سمت حیدریه پیشروی کند، می توانست در کل عملیات نصر اختلال ایجاد نماید.
ارتباط مداوم و مطمئن بین قرارگاه عملیاتی نیروی زمینی و لشگرهای عمل کنند، نکات بارز در این مرحله از عملیات بود، تیم عملیاتی قرار گاه جنوب درستاد لشکر 92 زرهی واقع در ساختمان صنایع چوب اهواز مستقر بود و عناصر پشتیبانی هوایی و هوانیرو تطبيق آتش نیز در همان محل استقرار داشتند و همکاری و هماهنگی این عناصر حضوراً انجام می گرفت و با لشکر ۱۶ زرهی ارتباط رادیو رله و بی سیم اف ام برقرار بود. همچنین افسر رابط آن لشکر نیز در قرارگاه لشکر ۹۲ زرهی حضور داشت و مبادله پیام ها و دستورات در حداقل زمان ممکن انجام می گرفت. دو نفر از افسران قرارگاه مقدم در قرارگاه لشگر ۱۴ زرهی حضور داشتند و برابر تدبیر نیروی زمینی راهنمایی لازم را به فرمانده لشکر ۱۶زرهی ارائه دادند. مرحله اول عملیات در ساعت ۱۶۰۰ روز ۱۵ دی ماه به پایان رسید و حدود ۸۰۰ نفر از نیروهای دشمن به اسارت در آمدند و کرانه شمالی کرخه کور از لوث وجود نیروهای عراقی پاک شد و قسمتی از وسایل تیپ زرهی دشمن منهدم و یا به دست نیروهای ایرانی افتاد.
در آخرین ساعات روز ۱۵ دیماه ۵۹، لشکر ۱۶ گزارشی از آخرین وضعیت یگان ها را به شرح زیر به قرارگاه تاکتیکی نیروی زمینی در جنوب ارسال داشت:
آخرین وضعیت یگان های لشکر بشرح زیر به استحضار می رسد:
- تیپ ۱ زرهی در حدود پنج کیلومتر جلوتر از حاجی بدر.
- . تیپ ۳ در حوالی قیصریه.3.
- تعداد هزار و پانصد الی هزار و ششصد نفر از دشمن در اسارت و مقدار قابل ملاحظه ای وسایل و تجهیزات در منطقه از دشمن به جا مانده است.
- دستور داده شد یگان ها در مواضع فعلی دفاع دور تا دور گرفته و از ساعت ۱۸۳۰ از ارتباط به صورت کشف خودداری و پس از تجدید سازمان بنا به دستور نزاجا آماده ادامه تک باشند.
پایان روز اول نبرد.
انتهای مطلب
