قسمت دوم – شرح عملیات
یگانهای پدافندی دشمن (یگانهای مستقر در منطقه) :
مسئولیت مناطق شمال شرقی عراق با سپاه یکم شامل لشکرهای 24 قلعه دیزه، 27 در بندیخان و 34 و مناطق شرق سلیمانیه (منطقه والفجر9) بود. لشکر34 شامل تیپ105 در منطقه کاتو، تیپ 504 در چوارتا، یک گردان کماندویی در حوالی شاخ کوهان، دو گردان تقویتی روی ناصر، تیپ 155 در منطقه، یک گردان زرهی و یک گردان کماندویی از لشکر27 در احتیاط داشته و علاوه بر نیروهای مذکور، عراق با نیروهای کماندویی منطقه را تقویت کرده بود، ضمناً قرارگاه سپاه یکم در اربت بود.
قرارگاه حمزه سیدالشهدا (ع) سپاه پاسداران در شمالغرب در راستای طرح ریزی عملیاتهای نیمه گسترده و تکهای محدود درخواست شده از سوی قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) نسبت به طرح ریزی عملیات والفجر 9 اقدام نمود. اما قرارگاه شمالغرب ارتش و یگان خط پدافندی (لشکر 28 کردستان) هیچگونه اطلاعی از چگونگی طرح عملیاتی سپاه نداشتند و در این رابطه هیچگونه مدرکی به نیروهای ارتش ارائه نگردیده بود.
احتمالاً طرح ریزی عملیات بر اساس بررسی و شناسایی و اطلاعات شفاهی که در جلسات حضوری در قرارگاه حمزه سیدالشهدا صورت میگرفت، انجام پذیرفتهاست.
در آن زمان قرارگاه جهادسازندگی دامغان (برادر علی آبادی جانشین برادر حسن بیگی) در
منطقه لاله حمره در شمال شیلر مستقر و در رابطه با احداث جاده بین ارتفاع لری وارتفاع شیخ شلخان اقدام و ظاهر امر چنین برداشت میشد که در رابطه با عناصر اطلاعاتی سپاه مستقر روی ارتفاع حلوان (هزارقله) و قرارگاه رمضان باشد.
پس از اجرای عملیات والفجر 8 در تاریخ 20/11/1364 در منطقه عمومی فاو، ارتش عراق به شدت عکس العمل نشان داده و نیروهای خودی زیر فشار دشمن قرار گرفتند. احتمالاً تدبیر قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) و به تبعیت آن قرارگاه سپاه پاسداران بر این قرار گرفت که در پشتیبانی از عملیات والفجر 8، قرارگاه حمزه سیدالشهدا (ع) سپاه یا بهرهگیری از نیروهای موجود خود در منطقه شمالغرب عملیات محدودی را در منطقه غرب مریوان طرح ریزی و به اجرا درآورد.
در شروع عملیات والفجر 8 (فاو)، برادر ایزدی با عناصر عملیاتی سپاه در جلسه قرارگاه شمالغرب ارتش حضور یافته و اظهار داشتند که سپاه در نظر دارد به منظور پشتیبانی از عملیات والفجر 8 عملیاتی را در منطقه چوارتا انجام دهد. روی این اصل درخواست پشتیبانی از عملیات مورد نظر را از آن قرارگاه مینماید. بر این اساس فرماندهی قرارگاه شمالغرب (سرهنگ سید حسام هاشمی) با برادر ایزدی با بالگرد به منطقه مریوان رفته و در جلسه مشترکی در قرارگاه تاکتیکی سپاه در شیلر شرکت می کند.
سپاه درخواست پشتیبانی آتش، پشتیبانی هوانیروز، پشتیبانی تیمهای ترابری و شکاری هوایی، هماهنگی در عبور از خطوط یگانهای پدافندی منطقه و اعزام چند تن از افسران قرارگاه نیروی زمینی ارتش به منظور طرح ریزی ستادی به قرارگاه تاکتیکی سپاه را داشت.
اقدامات مشترک دو قرارگاه سپاه و ارتش قبل از اجرای عملیات:
1-اقدامات قرارگاه حمزه سیدالشهدا (ع) سپاه پاسداران:الف) تشکیل قرارگاه تاکتیکی در
شیلر در منطقه چاله خزینه. ب) تشکیل جلسات مشترک با فرماندهی قرارگاه شمالغرب ارتش. پ) استقرار تیپ ویژه سیدالشهدا و تیپ ویژه 110 شهید بروجردی در شمال شیلر. ت) استقرار جهاد سمنان به فرماندهی برادر علی آبادی و مهندسی سپاه پاسداران در منطقه. ث) همکاری با رکن 2 لشکر 28 و گپار منطقه جهت تکمیل اطلاعات. ج) هماهنگی با یگانهای در خط جهت عبور از خط.
2- اقدامات قرارگاه شمالغرب ارتش: الف) استقرار قرارگاه تاکتیکی شمالغرب ارتش در منطقه چاله خزینه در دامنه میشلان (چمک). ب) پیشنهاد و واگذاری گردان ضربت لشکر 64 در این عملیات. پ) بکارگیری آتش سازمانی توپخانه لشکری لشکر 28 و گروه 11 مراغه در پشتیبانی از عملیات. ت) مأمور نمودن چند افسر به ستاد قرارگاه حمزه سپاه به منظور کمک در طرح ریزی ستادی. ج) قرار شد هنگام عملیات خط پدافندی، گروهان سوم گردان 112 به طور موقت تحویل تیپ ویژه شهدا گردد و پس از اجرای عملیات و تثبیت خطوط پدافندی جدید، لشکر 28 کمکهای لازم را بنماید. چ) فرماندهی شمالغرب در قرارگاه تاکتیکی لشکر 28 مریوان ماند و بر روند جابجایی یگانهای رزمی و پشتیبانی آتش نظارت و پایگاه هوانیروز را مشخص نمود و در خصوص پشتیبانی هوایی و هوانیروز با فرماندهی نیروی زمینی ارتش تماس گرفت.
نکته قابل توجه: از تاریخ یکم تا پنجم اسفندماه (روز عملیات) هوای منطقه ابری و مه غلیظی روی ارتفاعات زله، کانی مانگا، سورکوه و دشت پنجوین قرار گرفته و کلیه جابجاییهای یگانهای ارتش و سپاه، مهندسی جهاد و توپخانه، بدون دغدغه و به دور از چشم دیدهبانها و حتی هواپیماهای شناسایی دشمن صورت گرفت و دشمن غافلگیر شد. یگانها با خاطر آسوده و به سلامت جابجایی خود را انجام دادند.
در اول اسفندماه فرماندهی نیروی زمینی ارتش، طی پیامی خواستار شد که فرماندهی شمالغرب با جت فالکون به تهران حرکت نماید. روی این اصل سرهنگ هاشمی با اطلاعات کامل و یادداشت کارهای انجام شده و یک نقشه 250000/1 منطقه همراه با کالک عملیاتی با بالگرد به سنندج آمده و همراه سرهنگ خلبان شالچی با جت فالکون عازم تهران گردید که حدود ساعت 8 یا 9 شب به تهران رسید و بلافاصله به ستاد نیروی زمینی ارتش مراجعه و چگونگی ماجرا را برای شهید صیاد مطرح مینماید.
فرماندهی نیروی زمینی ارتش همان شب با آیت اللّه هاشمی رفسنجانی صحبت نمود و معلوم گردید که ایشان در جریان کار هستند و فرمود خوب است به اتفاق سرهنگ هاشمی فردا بیایید مجلس و پیشرفت کارها را به من ارائه دهید. شهید صیاد اظهار داشت که من فردا صبح عازم منطقه هستم، ولی سرکار سرهنگ هاشمی خدمت شما میرسند. ضمناً آقای هاشمی وقت ملاقات را ساعت 11:30 تعیین فرمودند.
سرهنگ هاشمی رأس ساعت مقرر در دبیرخانه مجلس حضور یافته و توضیح کاملی از اقدامات و همکاریهای انجام شده از روی نقشه و کالک ارائه میدهد. آقای هاشمی رفسنجانی خواستند که نقشه و کالک را به ایشان بدهند که تقدیم شد و فرمودند:
“جناب سرهنگ هاشمی ما در منطقه عملیاتی فاو شدیداً درگیر پاتکهای عراق به ویژه بمباران شدید هوایی هستیم و شما اگر در شمالغرب کاری بکنید که حتی سر چندتا از هواپیماهای عراق را متوجه آن منطقه بکنید، کار عظیمی انجام دادهاید. بروید و هرچه زودتر این عملیات را آغاز کنید.”
بنابراین به منظور کاهش فشارهای دشمن در منطقه فاو و انتقال تواناییها و یگانهای عراق به منطقه شمالغرب، طرح عملیاتی سپاه پاسداران در منطقه چوارتا به مورد اجرا گذاشته میشود.
در این زمینه قرارگاه تاکتیکی مشترکی در دامنه میشلان در چمپاله (چمک) دایر که فرماندهی شمالغرب به اتفاق برادر ایزدی در آنجا مستقر شدند.روی هم رفته همه چیز به خوبی پیش میرفت. همانطور که بیان گردید، بهمنظور کاهش فشار دشمن در منطقه فاو و انتقال برخی از یگانها و توان رزمی او به منطقه شمالغرب عملیات والفجر 9 در منطقه چوارتا استان سلیمانیه 14 روز پس از عملیات والفجر 8 در تاریخ 05/12/1364 انجام پذیرفت.
انتهای مطلب
