از سپتون تا شلمچه-24
طرح و دستور عملياتي بيت المقدس

فرماندهان و افسران طرح هاي عمليات را تهيه كردند و قرارگاه هاي عملياتي هدايت كننده در همة امور « آماده سازي درمانگاه ها ، تهية قرارگاه هاي تاكتيكي ، محل تخلية اسراء تهية امكانات پشتيباني ، جابه جايي مهمّات ها و استقرار توپخانه ها» نظارت مستمر داشتند . طرح هاي عمليات بيت المقدس توسط قرارگاه كربلا و قرارگاه عملياتي نصر تهيه و دستور عملياتي آن ابلاغ شد كه خلاصة آن به شرح زير مي باشد :

اين عمليات با هدايت قرارگاه كربلا و در چهار مرحله با قرارگاه هاي قدس ، فتح و نصر مي بايست انجام شود .

ـ مرحلة يكم : همزمان با تك قرارگاه قدس در شمال و تأمين خاكريزهاي مقدّم دشمن به منظور ايجاد سرپل مناسب قرارگاه فتح و نصر در مركز و جنوب منطقه عمليات با عبور از رودخانه به سمت باختر تك نموده و خط سرپل رادر غرب كارون تا جادّة آسفالتة خرمشهرـ اهواز تأمين مي نمايند .

( نقشه شماره7 )

ـ مرحلة دوّم : پس از تأمين سرپل قرارگاه هاي فتح و نصر آفند خود را به ترتيب براي تأمين مرز در منطقه محوّله و آزادسازي خرمشهر و شلمچه ادامه مي دهند .

ـ مرحلة سوّم : پس از تأمين خط مرز و آزادسازي خرمشهر بنا به دستور قرارگاه هاي فتح و نصر تك خود را به سمت غرب براي تأمين ساحل شرقي اروند و پل تنومه ادامه داده و قرارگاه قدس به منظور تأمين پل نشوه بنا به دستور تك مي نمايد .

ـ مرحلة چهارم : با تأمين ساحل شرقي اروند يگان هاي تابعه قرارگاه كربلا در منطقه پدافند مي كنند كه در عمل به دليل مشكلاتي كه وجود داشت تغييراتي در نحوه اجراء داده شد و مرحلة سوّم و چهارم اجراء نشد و در عمل فقط دو مرحله اوّل و دوّم انجام شد و پس از تأمين مرز و آزادسازي خرمشهر تا 20 روز بعد از آن عملياتي به داخل خاك عراق هدايت نگرديد .

 

  • qموانع و مشكلات

در اوايل ارديبهشت ماه و قبل از شروع عمليات بعد از ظهر بيشتر روزها با فرماندهان زير مجموعة نصر3 « سرهنگ2 فريدون كلهر فرماندة گردان174 ، سرهنگ2 حاج اصفهاني فرماندة گردان804 ، سرگرد حسن براتي فرماندة گردان171،‌ سرهنگ گل محمد بهمني رييس ركن سوّم تيپ ، سروان الهوردي رييس ركن دوّم تيپ و فرماندهان همتاي سپاهي از تيپ46 فجر» جلساتي داشتيم كه چگونگي عمليات ،‌ نحوة ادغام ، عبور از رودخانه ، ادامة عمليات و عبور از موانع را بررسي مي كرديم .

مشكلات عمدة ما عبارت بودند از : فاصلة 17 كيلومتري پس از عبور رودخانه تا جاده اهواز ـ خرمشهر كه در اين مسافت هيچ گونه عارضه طبيعي وجود نداشت كه بتوان در پناه آن پيشروي كرد . خاكريزهاي كوتاه و ناپيوستة عراقي ها نيز كافي به نظر نمي رسيد . علاوه بر آن مواضع بسيار مستحكم شمال خرمشهر در دژهاي شرقي و غربي و خاكريز عصايي شكل نزديك پيچ سلمانيه در جناح چپ ما از موانع پيشروي ما به شمار مي آمدند .

توپخانه ، خمپاره اندازها ، تانك ها و موشك اندازهاي دشمن مستقر در دژهاي شمال خرمشهر از ديگر عوامل آسيب پذيري نيروهاي ما بودند و لذا احداث يك خاكريز 17 كيلومتري همزمان با پيشروي ضرورت داشت . اجراي اين پروژة نسبتاً عظيم كاري بس دشوار بود و به يك كارشناسي دقيق ، تعيين مسيرها و پاك كردن ميدان مين و موانع دشمن نياز داشت .

از سوي ديگر مهندسي قرارگاه نصر نمي توانست پل پي ام پي مخصوص عبور رزمندگان نصر3 را تا شب عمليات آماده كند چون همان گونه كه قبلاً هم اشاره كرديم ، فاصلة نقطة مورد نظر براي احداث اين پل تا نيروهاي عراقي خيلي كم بود ، بر اين اساس تعداد40 قايق هجومي جميني و يك طرّادة بزرگ جي اس بي به ما واگذار شد كه در مراحل اوّليه توسط اين وسايل نيروهاي خط شكن خود را از آن عبور دهيم . چون رودخانة كارون در محل عبور ما حدود 250 متر عرض و 10 متر عمق داشت و اگر قايقي در هنگام عبور واژگون مي شد ، اميد به نجات سرنشينان آن بسيار كم بود و از طرفي دشمن مستقر در ساحل كارون در حـَفار غربي تا خرمشهر را متوجّه فعاليت ما مي نمود .

محل عبور يگان هاي نصر3 كمي پايين تر از تأسيسات برق اتمي دارخويين ، در محل پيچ سلمانيه بود و در سمت غرب رودخانه وجود درختان سبب مي شد كه اختفاء كاملاً رعايت شود . قرارگاه تاكتيكي نصر3 در حدود300 متري محل عبور در مجاورت رودخانه داير شد . محل استقرار ما توسط هواپيماهاي عراقي بمباران مي شد .

در مورد عمليات مشترك قرار شد سپاه بر خلاف عمليات فتح المبين كه به صورت تركيبي انجام گرفت در اين عمليات ادغام به صورت گرداني باشد كه به همين ترتيب هم عمل شد . امّا تيپ46 فجر سپاه به فرماندهي برادر عساكره به جاي شش گردان فقط دو گردان آماده ساخت و دو گردان هم شب عمليات به منطقه رسيد كه اين وقفه مشكلاتي براي ما به وجود آورد . افراد مهندسي كه به صورت مشترك فعاليت داشتند ، موفّق شدند در حوالي خرائب در غرب كارون و جنوب دارخوين گذرگاه هايي در ميدان مين ايجاد كنند تا رزمندگان بتوانند توسط اين معابر خود را به سنگرهاي دشمن برسانند .

انتهای مطلب

منبع: از سپتون تا شلمچه، پورداراب، سعید، 1380، ایران سبز، تهران

 

0 دیدگاه کاراکتر باقی مانده