بخش اول – اقدامات قبل از عملیات
نگاه اجمالی به عملیات های گذشته
همه و همه از پیروزی بزرگ به دست آمده شاد و خوشحال بودند و به یکدیگر تبریک می گفتند. عملیات فتح المبین دستاوردهای زیادی در ابعاد سیاسی ، نظامی و اجتماعی داشت . در شروع جنگ تحمیلی ، رشادت و فداکاری ارزنده تیپ2 لشکر92 زرهی ، تیپ37 زرهی شیراز ، گردانهای138 و ۱۴۱ پیاده اعزامی از لشکر21 حمزه و گردان سوار زرهی لشکر92 زرهی در مقابل لشکر ا پیاده مکانیزه و ۱۰ زرهی عراق ، سبب گردید که نیروهای دشمن تلفات و ضایعاتی را متحمل شده ، پیشروی آنان تا غرب رودخانه کرخه به تأخیر افتد و با رسیدن به رودخانه کرخه متوقف شوند. این امر در حالی صورت گرفت که از شروع تجاوز و عبور نیروهای عراقی از مرزهای بین المللی مدت شش روز سپری گردیده بود. اما باید اذعان کرد که در مدت کوتاهی ، منطقه وسیعی از سرزمین مقدس جمهوری اسلامی ایران توسط دشمن اشغال شده بود .
پیشروی دشمن سبب گردیده بود که شهرهای اندیمشک و دزفول و شوش در برد توپخانه قرار گیرند. جاده مهم ارتباطی اندیمشک – اهواز مورد تهدید واقع شود و همچنین جاده دهلران اندیمشک در دست دشمن باشد.
اشغال منطقه وسیعی از غرب دزفول و نقاط حساسی همانند سایتهای ۴و۵ نیروی هوایی و ارتفاعاتی که رادار نیروی هوایی در روی آن نصب شده بود، حکایت از آن داشت که دشمن در حفظ و نگهداری آنچه به دست آورده جدی است و به آسانی از منطقه اشغالی بیرون نخواهد رفت؛ زیرا بهترین مواضع پدافندی را در اختیار داشت و با استفاده از نقاط حساس و دیده بانی بسیار خوبی که در منطقه است قادر بود آتشهای پشتیبانی مؤثری را روی نیروهای خودی اجرا نماید. خط دوم پدافندی دشمن و در ارتفاعات تينه و ابو غريب ، و عین خوش سازماندهی شده بود که ارتفاعات پیوسته به هم در منطقه است و از بعد تاکتیکی در دست داشتن آن مزیت قابل ملاحظه ای داشت .
خط سوم پدافندی دشمن روی ارتفاعات مرزی حمرین پیش بینی شده بود . با توجه به ایجاد خطوط پدافندی اشاره شده ، بیرون راندن متجاوز امر ساده ای نبود. نیروهای بعثی اطمینان داشتند که در صورت شکستن هر یک از خطوط پدافندی ، با مقاومت در خطوط بعدی جلو پیشروی نیروهای ایرانی را خواهند گرفت.
در عملیات فتح المبين ، خط پدافندی اول دشمن که در ساحل غربی رودخانه کرخه بود در هم شکست ونیروهای پدافند کننده در خط دوم پدافندی نیز منهدم گردیدند و یا به اسارت رزمندگان در آمدند.
در خاتمه عملیات فتح المبین نتایجی به شرح زیر حاصل گردید:
- مناطق تحت اشغال دشمن ، از رودخانه کرخه تا امتداد ارتفاعات تينه به وسعت ۲۴۰۰ کیلومتر مربع آزاد گردید و از لوث وجود دشمن پاکسازی شد .
- لشکرا مکانیزه و لشکر ۱۰ زرهی عراق اسیب کلی دید و به تعدادی از تیپ های مستقل زرهی و پیاده عراق و نیروهای لشکر3 که به تدریج در منطقه حضور یافتند ۲۵-۳۰٪ ضایعات و تلفات وارد گردید.
٣. شهرهای دزفول ، اندیمشک، شوش از زیر آتشهای توپخانه دشمن خارج گردید.
- سایتهای ۴ و ۵ نیروی هوایی و تپه رادار تأمين گردید و مناطق حساس از دست دشمن خارج شد.
- اعتماد به نفس و اطمینان از توانایی غلبه به دشمن در نیروهای رزمنده به وجود آمد، و این امر در اجرای عملیات های بعدی بسیار اثر بخش بود.
- غنائم بدست آمده و تعداد اسرا، ضایعات و تلفات وارده به دشمن سبب کاهش روحيه و توان رزمی دشمن گردید.
با توجه به نتایج حاصل از اجرای عملیات فتح المبین، قرارگاه کربلای2 (قرارگاه مشترک ارتش و سپاه) در بررسیهای خود، زمینه را برای اجرای عملیات بعدی مساعد یافتند و بلافاصله طرح ریزی عملیات بیت المقدس را شروع نمودند. تعویض تیپ 2 از خط پدافندی اولین اقدام برای آماده شدن جهت عملیات بعدی بود.
تعویض تیپ2 لشکر21 حمزه
طبق هماهنگی های صورت گرفته، با جناب سرهنگ بهرامی فرماندهی تیپ3 لشکر92 زرهی، تعویض نیروها از شب 10 فروردین 61 شروع شد. یک سوم نیروها در هر شب تعویض می شدند و فرماندهی نیروهای پدافند کننده را در شب سوم جناب سرهنگ بهرامی بر عهده داشتند. با توجه به اینکه ازتفاعات مهم منطقه در دست نیروهای خودی بود و دشمن با تحمل شکست عقب نشینی کرده بود، منطقه در روزهای دهم یازدهم تا حدودی آرامش نسبی برخوردار بود و در مدت جا به جایی، نیروهای تعویض شونده و تعویض کننده آسیب ندیدند.
گردان های سازمانی و یگان های مأمور به تیپ2 پس از انجام تعویض به منطقه تجمع پیش بینی شده نقل مکان نمودند.
شب دوازدهم من نیز به منطقه تجمع رفتم. دقیقا در همان سنگری که قبل از عملیات بودم حضور یافتم، چند دقیقه ای با خود خلوت نمودم و مدتی زمان را به عقب بردم. خداوندا به کرمت وبزرگواریت شکر، چه زیبا سروده است پیر هرات خواجه عبدالله انصاری:
« ای کریمی که بخشنده عطایی، و ای حکیمی که پوشنده خطایی، و ای صمدی که از ادراک خلق جدایی، و ای احدی که در ذات و صفا بی همتایی، و ای خالقی که راهنمایی، و ای قادری که خدایی را سزایی، جان ما را صفای خود ده، و دل ما را هوای خود ده، و چشم ما را ضیای خود ده، و ما را آن ده، که ما را آن به، و مگذار ما را به که و مه.»
آنچه قبل از اجرای عملیات در مورد پیروزی و موفقیت نیروهای عمل کند تصور می کردم ، بهتر از آن می بینم. الهی دلی ده که در کار تو جان بازبی که کار آن جهان سازیم.
دیدم بدون آنکه خود متوجه باشم اشک از چشمانم سرازیر شد و حالم دگرگی شد. همه چیز را فراموش کردم ؛ دوست داشتم روح از کالبدم خارج شود و در دنیای دیگری که بازتر و وسیع تر است پرواز کند، واقعا چقدر زیبا بود . اما ممکن نشد. فکر می کنم من بنده گناهکار خداوند هستم، به همین جهت این سعادت نصیب من نشد.
موقعیت طوری نبود که زمان طولانی برای خلوت خود داشته باشم تا حداکثر لذت را ببرم در همان حال به نماز ایستادم و با خالق خود راز و نیاز کردم. گرچه در همین مدت کوتاه نیز زنگ تلفن سکوت را میشکست؛ اما من گوش شنوا برای زنگ تلفن نداشتم.
در عملیات فتح المبین موفقیت بزرگی نصیب نیروهای تیپ2 شده بود؛ با کمترین تلفات و ضایعات هدف واگذاری را که هدف اصلی در سطح لشکر21 حمزه (ع) بود تصرف و تأمین نموده بودند. بسیاری از نیروهای عمل کننده از نیروهای دشمن را به اسارت درآورده و غنائم زیادی جمع آوری شده بود.
استفاده از غافلگیری و سرعت عملیات از علل اصلی موفقیت بود و این دو اصل با به دست آوردن اطلاعات از طریق اعزام گشتیهای شناسایی از عمق * تجلی یافت و مجموعه این عوامل از پاری ایزد منان سرچشمه می گرفت.
نیروهای سازمانی و مامور به علت اینکه قبل از عملیات نیز در این منطقه حضور داشتند در اسرع وقت استقرار یافتند. گردان های ۱۶۹ و ۱۲۴و۱۴۱ که در نو حمله پیشروی می کردند، طی ۷ روز عملیات، سختی های زیادی را مت بودند، اما خاطرات شیرین موفقیت، خستگی آنها را از تن بیرون کرده بود و هر یک از نفرات حرفهای زیادی برای گفتن داشتند. بحث در داخل سنگرها، چگونه مصاف کردن با دشمن بود و شماری دیگر نیز از وسایل غنیمت گرفته شده صحبت می کردند.
انتهای مطلب