بخش دوم – اجرای مأموریت
مرحله سوم عملیات
ادامه عملیات و یا انجام مرحله سوم عملیات، از منطقه مسئولیت قرارگاه نصر شروع می شد و قرارگاه نصر مسئولیت هدایت مرحله سوم عملیات را بر عهده داشت و قرارگاه های فتح و قدس در طول خط مرز پدافند می کردند. بر همین مبنا قرارگاه نصر برای شروع عملیات در سازمان رزمی خود تغییراتی داد و به شرح زیر اعلام نمود:
نصر1 : تیپ1 پیاده لشکر21 تیپ7 پیاده دزفول سپاه
نصر2: تیپ2 پیاده لشکر21 تیپ27 محمد رسول الله (ص) سپاه.
نصر3: تیپ3 پیاده لشکر21 تیپ31 عاشورای سپاه
نصر4: تیپ4 زرهی لشکر21
نصر5: تیپ23 نوهد تیپ22 پیاده خرمشهر سپاه
نصر6: تیپ46 پیاده فجر سپاه گردان247 سوار زرهی لشکر21
نصر7: تیپ55 پیاده هوابرد تیپ25 پیاده کربلا سپاه
نصر8: تیپ2 زرهی لشکر92
نصر9 تیپ17 پیاده قم سپاه
برای انجام عملیات، نصر1 در خط پدافندی مأموریت خود را ادامه می داد. نصر2 ضمن پدافند در منطقه محوله تأمین سمت راست نصر3 را که مأموریت پیشروی به سمت جنوب و به طرف اروندرود را داشت بر عهده گرفته بود و این مأموریت با اشغال خط مرزی به طرف جنوب انجام می شد. منظور این بود که با رسیدن نصر3 به اروندرود نصر2 تا آن امتداد در روی خط مرزی قرار گیرد و سرتاسر مرز در دست نیروهای خودی باشد. نصر5 و نصر6 نیز در خط پدافندی بودند و خاکریز شرقی غربی شمال خرمشهر را از غرب رودخانه کارون تا جاده آسفالته خرمشهر – اهواز در اختیار داشتند.
نصر8 و نصر4 به صورت نیروی دنبال و پشتیبان عمل می کردند؛ چون نیروی زرهی بودند و از تحرک و قدرت آتش خوبی برخوردار بودند و تیپ17 قم در احتیاط قرارگاه نصر سازماندهی شده بود. نصر3 و نصر7 مأموریت تک به دشمن در منطقه مابین جاده خرمشهر – اهواز و مرز بین المللی را از سمت شمال به سمت جنوب داشتند و هدف آنها رسیدن به اروندرود و محاصره شهر خرمشهر بود.
تغییر مکان و جا به جابب نیروها تا پاسی از شب گذشته روز19 اردیبهشت 1361 به طول انجامید. البته این مشکل هم وجود داشت که نیروهای تازه وارد به منطقه زیاد آشنایی نداشتند و اطلاعاتی نیز از دشمن نداشتند و همین قدر می دانستند که در جلو آنها دشمن حضور دارد.
در ساعت 22 و 45 دقیقه 19 اردیبهشت 1361، قرارگاه کربلا با اعلام کد رمز (بسم الله الرحمن الرحیم، بسم الله القاصم الجابرین، لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم. یا علی ابن ابی طالب) به قرارگاه نصر شروع عملیات را ابلاغ نمود. البته در سطح قرارگاه کربلا فقط قرارگاه نصر بود که عملیات آفندی انجام می داد.
در ابتدای امر نصر1 و 2 با یک تک سریع از خط دژ مرزی به سمت خاکریز مرزی که سه کیلومتر فاصله داشت یورش بردند و تا قبل از روشنایی، خط مرزی در آن قسمت تأمین شد، تعدادی از نیروهای دشمن به هلاکت رسیده، تعدادی نیز به اسارت درآمدند. نیروهای تک کننده قبل از شروع پاتک های دشمن سنگرهای روی خاکریز را تغییر جهت دادند و برای مقابله با پاتک های دشمن آماده شدند.
از آنجا که خاکریز مرزی از موقعیت مناسب تری در منطقه برخوردار بود، به تدریج مستحکم شد و تا خاتمه جنگ تحمیلی نفوذ ناپذیر گردید.
تک نصر3 و نصر7 در زمان تعیین شده شروع شد و تا ساعت 23 و 30 دقیقه پیشروی ادامه داشت. پس از عبور از خاکریز اول که فقط نیروهای تأمین دشمن حضور داشتند آتش پر حجم توپخانه و نیروهای در خط، پیشروی آن ها را کند کرد و نیروها مجبور شدند با آتش و حرکت و خیز به خیز حرکت کنند. مسافت زیادی طی نشده بود که نیروها به میدان مین برخورد کردند و در چنین شرایطی قبل از باز کردن معبر پیشروی امکانپذیر نیست. افراد مهندس همراه نیروها مشغول باز کردن معبر برای نیروها شدند. در شب تاریک و زیر گلوله های دشمن، باز کردن معبر کار دشواری است، مع الوصف با باز شدن هر معبر تعدادی از نیروها از آن عبور می کردند؛ اما طولی نمی کشید با موانع دیگری مانند کانال حفر شده و یا سیم خاردار به هم پیوسته روبرو می شدند.
توپخانه قرارگاه نصر با شدت و با حجم زیاد تیراندازی می کردند. نصرهای4 و 8 که نیروی زرهی بودند به دنبال نصر3 و 7 در حرکت بودند و با آتش تانکها نیروها را پشتیبانی می نمودند. دو طرف درگیر از آنچه در اختیار داشتند با تمام قدرت استفاده نمودند. نیروی هوایی دشمن با پرتاب فلر منطقه را روشن می کرد تا نیروهای عراقی از نزدیکی نیروهای ایرانی با اطلاع باشند و اجازه نفوذ به خط پدافندی به آنها داده نشود.
تا روشنایی صبح وضعیت ادامه داشت اما نیروها تا چهار کیلومتری جاده خرمشهر – شلمچه پیشروی داشتند و قادر به تأمین جاده نشدند.
روز 20 اردیبهشت 1361 پس از روشنایی هوا، دشمن دریافت که از دو جهت نیروهای ایرانی پیشروی داشتند، در شرق بصره سه کیلومتر جلو آمده اند و در شمال شلمچه 4 کیلومتر پیشروی داشته اند. با توجه به نیروهای قابل توجهی که در منطقه بود، دشمن تصمیم به انجام پاتک و تصرف آنچه از دست داده بود گرفت. از ساعت 9 در هر دو جهت پاتکهتای سنگینی از سوی دشمن اجرا شد؛ اما ایثارگری و مقاومت رزمندگان اجازه هیچ گونه پیشروی را به دشمن نداد. تلفات و ضایعات طرفین زیاد بود و با ادامه پاتکها زیادتر می شد؛ بالاخره تا ساعت 18 درگیری شدید طرفین ادامه داشت و از آن پس توپخانه های دو طرف فعال بودند و حرکتی از طرف دشمن به جلو انجام نشد. روز 20 اردیبهشت 1361 نیروهای تک ور به علت داشتن موانع در جلو و مقاومت سرسختانه دشمن، به اهداف تعیین شده دسترسی پیدا نکردند. در ساعت 2 و 6 دقیقه مورخ 21 اردیبهشت 1361 قرارگاه نصر با اعلام کد رمز یا علی بن ابی طالب شروع عملیات را به نصر های 8،7،3 و4 اعلام نمود.
نیروهای عمل کننده در ابتدای امر مسافتی حدود 2 تا 3 کیلومتر پیشروی نمودند. دشمن مقاومت شدیدی داشت حتی شبانه تعدادی از هواپیماهای دشمن وارد عمل شدند وعقبه نیروها را بمباران کردند و با روشن نمودن صحنه نبرد پیشروی یگان ها را سد کردند. نیروهای نصر3 و 7 که جلودار تک بودند با تمام تلاش و ایثارگری توانستندتا سه کیلومتری شمال جاده شلمچه – خرمشهر برسند و این در حالی بود که آتش سنگین تانک و توپخانه دشمن هر لحظه تلفات و ضایعات وارده به نیروهای خودی را افزایش می داد.
تعدادی از فرماندهان گروهان و خدمه سلاح های اجتماعی در اثر زخمی شدن و یا شهادت از صحنه عملیات خارج شدند.
در ساعت 8 روز 21 اردیبهشت 1361،، دشمن اقدام به پاتک سنگینی نمود و در هر دو جبهه (شرقی غربی – شمال جنوبی) نیروهای نصر درگیر شدند. پاتکها دو ساعت طول کشید. مقاومت نیروها سبب گردید که نتیجه ای عاید دشمن نشود و با ضایعات و تلفات زیاد عقب نشینی کند.
انتهای مطلب
