بخش دوم – اجرای مأموریت
مرحله چهارم عملیات
مرحله چهارم عملیات قرارگاه کربلا علاوه بر قرارگاه نصر، از قرارگاههای فجر و فتح نیز نیروهایی را شرکت در عملیات سازماندهی کرده بود.
قرارگاه کربلا برای اجرای مرحله چهارم عملیات، نیروهای تک کننده را به شرح زیر سازماندهی نمود:
قرارگاه نصر:
نصر۲ (تیپ۲ پیاده لشکر21 حمزه + تیپ۲۷ محمد رسول الله (ص))
نصر۳ (تیپ ۳ پیاده لشکر ۲۱ حمزه + تیپ ۷ ولیعصر)
قرارگاه فتح: ( تیپ۱۴ امام حسین + تیپ ۸ نجف اشرف )
قرارگاه فجر ( تیپ3 پیاده لشکر۷۷ + تیپ33 المهدی + تیپ۳۵ امام سجاد (ع)) تیپ ۲ لشکر ۹۲ به عنوان احتیاط در نظر گرفته شد.
نیروهای عمل کننده در جبهه ای به عرض 15 – 16 کیلومتر (از جاده خرمشهر – اهواز تا خط مرزی ) بایست وارد عمل می شدند؛ زیرا در شمال خرمشهر از جاده خرمشهر اهواز تا رودخانه کارون) به وسیله تعدادی از نیروهای تأمینی قرارگاه نصر پدافند می کردند. خط مرز نیز در جنوب توسط نصر1و در وسط توسط قرارگاه فتح و در شمال توسط قرارگاه قدس تأمین شده بود و خط پدافندی مستحکمی تشکیل گردیده بود. در مرحله چهارم عملیات، هدف نیروهای عمل کننده محاصره شهر خرمشهر از طریق تأمین شلمچه و دسترسی به اروندرود بود. با رسیدن به اهداف تعیین شده راه مواصلاتی زمینی و حتی آبی دشمن، برای پشتیبانی نیروها در خرمشهر قطع می گردید.
قرار گرفتن نیروها، در حالی که پیشروی از سمت شمال به جنوب بود. از راست به چپ، قرارگاه نصر، قرارگاه فجر و قرارگاه فتح تعیین گردیده بود. بدین ترتیب قرارگاه نصر در وضعیتی قرار گرفته بود که در موقع پیشروی سمت راست آن از طرف دشمن مورد تهدید واقع میشد؛ یعنی بایستی ضمن تأمین پهلوی راست به جلو پیشروی نماید .
در ساعت ۲۱ و ۳۰ دقیقه ۱ خرداد 1361رمز عملیات توسط قرارگاه نصر با کد یا محمد بن عبدالله (ص) اعلام شد. نصر۲ در سمت چپ نصر۳ مأموریت داشت و اهداف مورد نظر برای نصر2 شامل تأمین نهر خین و شمال اروند رود، قطع راه مواصلاتی ابوالخصیب – خرمشهر (پل روی اروندرود) بود .
نیروهای نصر۲ توانستند به سرعت موانع موجود را از سر راه خود بردارند و در ساعت ۲۳:۳۵ به جاده خرمشهر – شلمچه رسیدند. برداشت موانع در منطقه نصر3 به طول انجامید و حرکت آنها با کندی صورت گرفت و عقب تر از نصر۲ بودند. نصر2 پس از رسیدن به جاده، با نیروهای زرهی دشمن درگیر شدند و در این درگیری، خدمه های سلاحهای ضد تانک که به عمق دشمن نفوذ کرده بودند، یک گردان تانک دشمن را از مسافت نزدیک منهدم نمودند. دود، آتش و انفجارهای متعدد، منطقه را فرا گرفت و باقیمانده دشمن از منطقه فرار کردند. و این امر در حالی صورت گرفت که نصر۳ در سمت راست نصر2 و قرارگاه فجر3 در سمت چپ نصر2 فاصله زیادی تا جاده آسفالت خرمشهر – شلمچه داشتند. در ساعت ۱ و ۱۵ دقیقه نصر3 موفق گردید با تلاش زیاد و تحمل تلفات از میدان با نیروهای تأمینی دشمن درگیر شود. این قرارگاه پس از انهدام نیروهای پدافندی دشمن در خط جلو درگیر شد. دشمن به شدت مقاومت می کرد و پیشروی آن قرارگاه به تأخیر افتاد.
نصر ۲ پس از عبور از جاده، و شهرک ولی عصر که توسط دشمن به کلی ویران شده بود خود را به نهر خیّن رساند (این نهر شاخه ای جدا شده از اروندرود است ) با رسیدن نیروها به نزدیکی اروندرود پل شناور دشمن بر روی اروندرود در تیر نزدیک نیروها قرار گرفت و عملا غير قابل استفاده گردید.
قرارگاه نصر که نگران تهدید دشمن از سمت راست و چه نصر۲ بود. ازنیروهای داوطلب گردان مهندسی لشکر و مهندسی سپاه برای یاری رساندن به قرارگاه نصر3 در جهت پاک کردن معبرهای وصولی استفاده نمود و در ساعت ۲ و ۴۴ دقیقه به نصر۳ اجازه داد از نیروی احتیاط خود استفاده کند. در ساعت ۴ و ۵۰ دقیقه تیمهای دیگری از عناصر مین بردار یگانهای مهندس به منطقه نصر۳ اعزام شدند. حدود ساعت ۴ اولین یگان نصر۳ به جاده شلمچه – خرمشهر رسید. در ساعت ۴ و ۲۵ دقیقه گردان۱۷۴ و یک گردان از سپاه پاسداران به عنوان نیروی احتیاط وارد عمل شدند و با عبور از موانع ایجاد شده نیروهای دشمن را در منطقه درگیری منهدم نمودند. این نیروها موفق شدند حدود ساعت ۵ از جاده آسفالت عبور کنند و نیروهای دشمن را در جنوب جاده تعقیب نمایند. دشمن سرسختانه مقاومت می کرد و قرارگاه نصر گردان۲۴۲ تانک از نیروی احتیاط لشکر را نیز به یاری نصر۳ وارد عمل کرد. افراد مهندس نصر۷ (تیپ ۵۵ هوابرد) همزمان با وارد شدن نیروی احتیاط به منطقه نصر۳ اعزام شدند.
قرارگاه نصر ملی پیامی اعلام کرد که اسرا را تخلیه کنید تا دست و پاگیر نباشند و قرارگاه نصر۲ را از پیشروی نیروهای نصر3 در جریان گذاشت.
تا ساعت ۶ و ۵۵ دقیقه ۲ خرداد 1361 دشمن سرسختانه در جنوب جاده مقابل نیروهای نصر۳ مقاومت می کرد. در صورتی که نصر2 در ساعت ۶ و ۲۴ دقیقه پل روی نهر خیّن را منهدم کرده بود و فاصله زیادی با اروندرود نداشت. نصر2 در پهلوها مورد تهدید دشمن بود؛ قرارگاه های نصر و فجر تلاش مضاعف داشتند که پیشروی نیروها در حد نصر۲ با سرعت انجام گیرد.
دشمن در شرایط موجود نمی توانست نیروی تازه نفس و ازاد وارد منطقه کند؛ زیرا راه مواصلاتی قطع شده بود و نیروهای حاضر در صحنه نیز به کلی درگیر بودند.
با توجه به اینکه نصر2 حدود ۳ تا ۴ کیلومتر جلوتر از نصر۳ و قرارگاه فجر بود توانست در منطقه متصرفی حضور فعال داشته باشد.
پس از روشنایی روز، نیروهای دشمن که از وخامت اوضاع تا حدودی اطلاع پیدا کرده بودند تلاش داشتند به پل اصلی نزدیک شوند. در ساعت ۷ و ۳۰ دقیقه موضوع به قرارگاه نصر اطلاع داده شد. پس از اعلام موضوع از طریق قرارگاه نصر به یگانی از نیروی دریایی که در آبادان مستقر بود اطلاع داده شد راه دشمن را از طريق اروندرود ببندند و نگذارند فرار کنند.
انتهای مطلب
